De telefoon van vroeger en nu
Ik stam nog uit de tijd dat we alleen een vaste telefoon hadden met een draaischijf. Nummerherkenning bestond nog niet. Als je opnam, was het dus echt een verrassing wie er belde. Soms was je blij dat je had opgenomen en soms… had je het liever niet gedaan. Toen ik als kind nog bij mijn ouders woonde, hadden we twee vaste telefoons op het hele bedrijf. Als de telefoon ging, was het meestal voor mijn vader. Ik herinner me dat het meestal een enorme zoektocht was om hem te vinden.
In mijn studietijd maakte ik gebruik van telefooncellen. Als de trein richting huis vertraging had, kon ik in een telefooncel mijn ouders bereiken om dat door te geven. Eerst moest je betalen met muntjes en later met een telefoonkaart. Die kaart was een uitkomst.
Mobiele telefoon
Ik herinner me ook nog die eerste mobiele telefoon, een grote Nokia. Deze telefoon had druktoetsen en je kon er alleen mee bellen. Een tijd later kwam er internet op de telefoon. Wauw dat was wat! Het was alleen toegankelijk voor directeuren en managers en die maakten daar natuurlijk de blits mee.
En tegenwoordig? Nu heeft iedereen een mobiele telefoon. Het ene toestel kan nog meer dan het andere. En je hebt voor alles een app. Nu ik dit schrijf, denk ik na over hoe het ook alweer zat met al die telefoons die er in mijn leven zijn gepasseerd. Aan de hand van mijn herinneringen kan ik een soort tijdlijn maken. Mijn eerste vaste telefoon zie ik zo voor me. Ik was er apetrots op. Het was een wit toestel met drukknoppen in de hoorn. Daardoor kon ik op de bank hangen en dan de toetsen indrukken. Ik hoefde niet meer bij het toestel zelf te staan. Wat een vooruitgang!
Van mijn eerste smartphone heb ik ook een helder beeld. Ik vond ‘m zo prachtig en ook hier was ik heel trots op. Welke telefoons ik daarna allemaal heb gehad, weet ik niet meer precies.
Telefoon van vroeger en nu
Welke telefoon zou ik herkennen als mijn telefoon als ik geheugenverlies zou krijgen? We weten natuurlijk nooit hoe dat gaat, maar stel dat ik 20 tot 25 jaar zou teruggaan in de tijd. Toen had ik die mooie witte telefoon met druktoetsen in de hoorn. Die heeft zoveel indruk op mij gemaakt, dat ik verwacht dat ik die zeker zou herkennen als mijn telefoon. Ik zou ‘m in elk geval herkennen als telefoon.
Bij mensen met dementie zien we dat ze nieuwe ervaringen niet meer opslaan. De jongste ervaringen verdwijnen. Vaak gaan ze met hun beleving terug naar de tijd dat ze zelf jong waren. Ook de voorwerpen van toen herkennen ze dan weer, maar in voorwerpen van tegenwoordig zien ze niets bekends. Voor een persoon met dementie die qua beleving 15 jaar terug in de tijd leeft, is een telefoon van nu met een plat schermpje totaal onherkenbaar.
De telefoon die de meeste indruk heeft gemaakt en waar veel emoties aan hangen, blijven vaak het langst herkenbaar voor mensen met dementie. Zo zal voor mij waarschijnlijk mijn eerste vaste telefoon heel lang herkenbaar blijven. Die witte telefoon waar ik zo trots op was. Hoe zou ik 15 jaar geleden hebben gereageerd op de smartphone van nu? Waarschijnlijk net als de mensen met dementie nu. Een onherkenbaar voorwerp waarvan het volledig onduidelijk is wat je ermee kunt.
In gesprek over voorwerpen van vroeger en nu
Ga eens in een huiskamer voor mensen met dementie zitten en kijk rond. Ziet u voorwerpen die 20 jaar geleden nog niet bestonden of er heel anders uitzagen? Het is interessant om eens in gesprek te gaan met de bewoner over het ‘nieuwe’ voorwerp. Wat zou het zijn? Wat zouden we met het voorwerp kunnen? Ik ben heel benieuwd hoe die gesprekken gaan en wat bewoners in de voorwerpen zien! Ik hoor het graag, zodat ik daar ook weer van kan leren.
